cümle yapısı

Cümle Yapısı

   Basit bir Korece cümle Özne + Nesne + Yüklem şeklindedir. 

 
  Yüklem gerekli ve yeri değişmeyen
   bir etkendir. Daha karmaşık cümle yapıları bu basit yapı üzerine kurulur.

  Yüklem türüne göre dört basit cümle bulunmaktadır.

1. Tip Cümle Yapısı	Özne + İsim Fiil	Bu bir kitaptır
2. Tip Cümle Yapısı	Özne + Sıfat Fiil	Hava güzeldir.
3. Tip Cümle Yapısı	Özne + Geçişsiz Fiil	Araba çalışıyor.
4. Tip Cümle Yapısı	Özne + Nesne + Geçişsiz Fiil	Çılso kitap okur

    Cümle yedi söz öbeğinden meydana gelir:

 - Fiiller (동사)

- Sıfatlar (형용사)

- Ön Adlar (Tanımlayıcılar, 관형사)

- Adlar (명사)

- Zamirler (대명사)

- Zarflar (부사)

- Partikül (조사)

- Ünlemler (감탄사)

- Sayılar (수사)

   Diğer beş büyük kelime grubu:

   - Görsel (demonstratif, 지시어)

   - Bağlaç (접속어)

   - Fiil bitiş ekleri (어미)

   - Önekler (접두어)

   - Sonekler (접미어, fiil bitiş ekleri hariç)

   Tanımlayıcılar (ön adlar), niteleme sıfatları
   gibi adlardan önce gelir ve adları tanımlarlar

 . Partiküller adlardan sonra gelirler ve bazen 
   edatlar gibi davranırlar ve genelde adların durumunu ve 
   aynı zamanda isimlerin bir cümledeki rolünü 
  (nesne, özne) 
  belirtmek için kullanılırlar. 
  Korece kümesel bir dil
  olduğundan önek ve sonekler fazladır.

 가게-에     갔어-요? (가았어요?)

  kage-e      kasseo-yo

  dükkana gittin mi?

  dükkan + [yer belirteci(에)]    [git (fiil kökü) (가)] +  [bağlayıcı (아)] + 
  [geçmiş (ㅆ)] +    [bağlayıcı (어)] + [nezaket belirteci (요)]

     FİİLLER

   Fiil cümlenin en önemli parçasıdır. Bir tek fiille bir
   cümle yapılabilir. 
   Fiillerin çekimi zaman, durum, kip ve sosyal ilişkilere
   (resmi, kibar, senli benli gibi) dayanır.

   

   

   사다 (sada) satın almak

   배우다 (bae-uda) öğrenmek

   읽다 (ikda)  okumak

   가다 (gada)  gitmek

   하다 (hada) yapmak

      

     Fiiller aksiyon fiilleri ve sıfatsal fiiller olarak ayrılabilir.

     1. Aksiyon Fiiller

      Bir hareketi, eylemi içeren fiiller.
     Gitmek, gelmek, (yağmur) yağmak… gibi.

      2. Sıfat Fiiller

  Durumu ya da karakteristiksellikleri belirten fiiller. 
     

  Gökyüzü çok yüksektir,
  Bugün hava güzeldir... gibi. Sıfat fiillerin sözlük halleri  cümle içinde kulalnılabilir.

      3. “이다 (ida)” Fiiller

        “이다” özne ile yüklemsel ad arasındaki ilişkiyi veren ya da  öznenin yüklemsel ad içindeki ilişkisini ifade eden fiildir.
  
Çoğunlukla “이다”dan önce bir ad gelir. Ancak tümcecik ya da yan cümle adıtemsil edebilir. 

“이다” adı, tümceciği ya da yan cümleyi cümlenin yüklemi yapar. 

Ben Kim Young-Soo’dur,bu bir kitaptır… gibi

         

        4. “있다”

         “있다” özenin varlığını, bir şeyin özne üzerinden sahipliğini ifade eder. 

          “있다” hem aksiyon hem de sıfat fiil olarak işleyebilir Aksiyon fiiller 
          gibi çekimlenebilir ve emir ve olumlu kip olarak  kullanılabilir.

          (Kitap masanın üzerindedir, Annem evdedir…gibi.

     ADLAR

      Adların, bazı batı dillerinde görüldüğü gibi cinsiyetleri yoktur. Kelime sonuna 
      eklenen들 ile çoğul hale getirilebilirler. Bazı çoğul durumlarda tekil olarak da
      kullanılabilirler. Türkçe’deki “dört elma” gibi. Bağımlı, bağımsız, basit, yalın 
      gibi  gruplara ayrılırlar.

    나라 (nara) ülke

    날 (nal) gün

    산 (san) dağ   (山 Çince)

    역 (yeok, 驛) istasyon

    문화 (munhwa, 文化) kültür

      SIFATLAR

     Sıfatlar iki halde karşımıza çıkarlar. Ana halleriyle fiillere benzer 
     şekilde çekimlenirler.Bu nedenle bazen çevirilerde sıfatlar
     fiillerle karıştırılabilirler. Bu halde cümle sonunda yer alırlar.

    붉다     (bukda)             kırmızı (olmak)

    푸르다  (purıda)             mavi (olmak)

    크다     (kıda)                büyük (olmak)

    작다     (cakda)             küçük (olmak)

   Sıfatlar ayrıca 은 ile biten niteleyici halde bulunurlar. Bu durumda
  iken sıfatlar,  daima bir isimden önce gelir ve tanımlayıcı konumundadır.

   붉은     "kırmızı"

   푸른     “mavi"

   큰         "büyük"

   작은     "küçük"

    Sıcak    더운     doun

   Mutlu    기쁜     kippın

   quite     조용한  çoyonghan

  ÖN-ADLAR

   Ön adlar tanımlayıcılar, çekimsiz sıfatlar
   ve niteleyiciler olarak da ifade edilebilir.

   각         (kak)     her

   ZAMİRLER

    Zamirler unvan eklerinden fazlasıyla etkilenirler. 
    Sosyal statüye hitaben kullanılan zamir biçimi farklılık gösterir.    
   

  

    Örneğin “ben” için zamir olarak senli benli나 (na) ve onursal
   

 저 (ço) vardır.   Genelde ikini tekil şahıslar, özellikle
     onursal eklerde, atlanırlar.

   누구 (nugu)       kim

  

   저기 (çogi)        orada

   무어 (muo)        ne

   저희 (çohui)      biz

     ZARFLAR

   

   꽤 (kkwae)                    oldukça

   가끔 (gakkeum)             bazen

   또 (tto)                         ayrıca

   가득 (gadeuk)               tamamen

   언제once                     ne zaman

   결코geyolko                 asla

   여기eyogi                    burası

   거기geogi                     orası

       PARTİKÜLLER (BELİRTEÇLER)

     İlgeçler gibi cümlede yeri, hareketi, yönü belirten kısa kelimeler 
     vardır. Başlıca partiküller:

     Özne Belirteci (sessiz ile biten kelimelerin sonuna 이 / sesli ile biten
     kelimelerin sonuna가)  

     Nesne Belirteci (sessizile bitenlere을 / sesli ile bitenlere를)  
     (책을 (çek ıl) kitap,  영화를  (yong hwa rıl) film)

     Konu Belirteci (은 / 는)

        ÜNLEMLER

   아니 (ani) hayır

   아니요 (aniyo) hayır

   가만 (gaman) sessiz! Şşş!

   어 (o)   oh!, ah!

   이거 (igeo)  şaşkınlık ifadesi (Aman Tanrım! hadi ya!)

        KORECE UNVAN SIFATLARI

     Korece konuşmacının dinleyiciyle ya da yazarın konuyla arasındaki
     ilişkinin önemli uyumunu yansıtan 3 cümle yapısı mevcuttur.
     Bu ilişkiyi yansıtan unvan ekleri, insanlar arasındaki sosyal
     statü farklılıklarını ortaya koyar. Kelimelere, 
     fiillere getirilen resmi, kibar ya da senli-benli ekler
     kişiler arasındaki ilşikinin yakınlığını da gösterir.